Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο

Κληρονομικό Δίκαιο, αποδοχή και αποποίηση περιουσίας

H διεκπεραίωση κληρονομικών υποθέσεων είναι συνήθως περίπλοκη γιατί εφαρμόζονται εκτός από διατάξεις του αστικού κώδικα και πολλοί άλλοι νόμοι, εγκύκλιοι ή άλλες υπουργικές αποφάσεις όσον αφορά φορολογικά θέματα. Το δικηγορικό μας γραφείο διαθέτει μεγάλη γνώση και εμπειρία στον τομέα αυτό και μπορεί να σας βοηθήσει σε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες είτε εφαρμόζεται το Ελληνικό Δίκαιο είτε Αλλοδαπό (πχ. περιπτώσεις διπλής ιθαγένειας).

Ένα απ’ τα σημαντικότερα θέματα είναι πάντα η διανομή της περιουσίας και τα αναλογούντα μερίδια αυτής. Σύμφωνα με το Ελληνικό Δίκαιο, η περιουσία του θανόντα μπορεί να διανεμηθεί είτε βάσει διαθήκης εάν έχει συντάξει είτε χωρίς.

Στην πρώτη περίπτωση ο κληρονομούμενος διανέμει την περιουσία του ελεύθερα, όπως αυτός επιθυμεί με μόνο περιορισμό μία ελάχιστη προστασία που προβλέπει ο νόμος, την λεγόμενη νόμιμη μοίρα στα άτομα της οικογένειάς του. Δηλαδή εάν σύζυγος, παιδιά ή γονείς έχει παραληφθεί από τον κληρονομούμενο ή του έχει δοθεί μικρότερο μερίδιο από το ελάχιστο που προβλέπει ο νόμος να μπορεί να προσβάλει τη διαθήκη και να διεκδικήσει το ποσοστό που του αναλογεί.

Τα είδη των διαθηκών είναι τρία, η ιδιόγραφη, η μυστική και η δημόσια διαθήκη. Η ιδιόγραφη διαθήκη πρέπει να είναι γραμμένη ολόκληρη με το χέρι, να έχει χρονολογία και υπογραφή του κληρονομουμένου. Η δημόσια διαθήκη συντάσσεται ενώπιον συμβολαιογράφου με παρουσία τριών μαρτύρων. Και η μυστική γράφεται και υπογράφεται από τον κληρονομούμενο και προσκομίζεται στο συμβολαιογράφο για φύλαξη παρουσία πάλι τριών μαρτύρων.

Σε κάθε περίπτωση εάν υπάρχει κάποια ασάφεια το δικαστήριο μπορεί να ερμηνεύσει τη διαθήκη και το τι ήθελε πραγματικά να δηλώσει ο θανών.

Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει διαθήκη, η διανομή της περιουσίας γίνεται όπως ορίζει ο νόμος, δηλαδή:

Όταν ζουν τα τέκνα και ο σύζυγος του κληρονομουμένου τότε αυτά τα πρόσωπα κληρονομούν τον κληρονομούμενο. Ο/Η σύζυγος δικαιούται το 1/4 της κληρονομιάς ενώ τα υπόλοιπα 3/4 τα μοιράζονται τα παιδιά κατά ίσα μέρη. Σε περίπτωση που δεν ζει κάποιο από τα τέκνα τότε το ποσοστό που του αναλογούσε δίνεται σε δικά του παιδιά αν υπάρχουν (δηλαδή στο εγγόνι του κληρονομούμενου) και όχι στα υπόλοιπα αδέρφια ή σύζυγο.

Όταν δεν υπάρχουν παιδιά-εγγόνια η κληρονομιά πηγαίνει στον σύζυγο κατά ποσοστό 1/2 και το υπόλοιπο 1/2 μοιράζεται στου γονείς και στα αδέρφια αν υπάρχουν. Αν δεν υπάρχουν κληρονομούν το υπόλοιπο 1/2 όσοι παππούδες-γιαγιάδες επιζούν. Εάν δεν υπάρχουν ούτε αυτοί τότε μόνο ο σύζυγος κληρονομεί όλη την περιουσία. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει ούτε σύζυγος ούτε άλλος συγγενείς τότε μόνο η περιουσία πάει στο Δημόσιο.

Προθεσμία αποδοχής της κληρονομιάς δεν υπάρχει, υπάρχει όμως προθεσμία αποποίησης, στις περιπτώσεις που υπάρχουν περισσότερα χρέη από αξία στην κληρονομιά. Η αποποίηση αυτή μπορεί να γίνει μόνο μέσα σε 4 μήνες στη γραμματεία του δικαστηρίου της κληρονομιάς, από τότε που ο κληρονόμος έμαθε την ύπαρξη του κληρονομικού του δικαιώματος.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΟΧΗ πρέπει να δοθεί στο ενδεχόμενο να υπάρχουν ανήλικα τέκνα ή ακόμη και αγέννητα κατά το χρονικό διάστημα της αποποίησης περιουσίας από τους γονείς τους, καθώς απαιτείται δικαστική άδεια ώστε να μπορέσουν να αποποιηθούν και να μην χαθεί η προθεσμία αποποίησης για αυτά και αυτομάτως αποδεχτούν τυχόν χρέη!

Μετά την πάροδο των ανωτέρω προθεσμιών για την παραίτηση, θεωρείται ότι ο κληρονόμος έχει αποδεχθεί την περιουσία και έχει αποκτήσει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την κληρονομιά. Σε περίπτωση που η κληρονομιά αποτελείται από ακίνητη περιουσία, η αποδοχή της κληρονομιάς επιτυγχάνεται ρητώς ενώπιον Συμβολαιογράφου, η οποία πρέπει να εγγραφεί ενώπιον του αρμοδίου ελληνικού Κτηματολογίου (Υποθηκοφυλακείο).

Οι κληρονόμοι (εκ διαθήκης ή άνευ διαθήκης), πρέπει να υποβάλουν δήλωση φόρου κληρονομιάς εντός 6 μηνών, αν έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα ή εντός 12 μηνών, αν ζουν στο εξωτερικό. Η προθεσμία για την υποβολή της φορολογικής δήλωσης, κατ ‘αρχήν ξεκινά από το θάνατο του κληρονομουμένου ή τη δημοσίευση της διαθήκης.

Ο φόρος κληρονομιάς και τυχόν φορολογικές απαλλαγές εξαρτώνται από τη φορολογητέα αξία του ακινήτου, και από το επίπεδο συγγένειας με τον θανόντα.

Συμβουλευτείτε μας για να σας ενημερώσουμε και καθοδηγήσουμε για όλα τα σχετικά βήματα που πρέπει να κάνετε σχετικά με τις προθεσμίες για αποποιήσεις, δικαστικές διεκδικήσεις περιουσίας, φορολογικές δηλώσεις και τις απαραίτητες ενέργειες σε συμβολαιογράφους και δημόσιες υπηρεσίες, είτε της Ελλάδας είτε ξένων κρατών.